براي توليد جوجه هاي گوشتي با رشد سريع، تخم مرغهاي قابل جوجه كشي مطلوب، مرغهاي مادر وتخم مرغهاي توليدي در طول دوره بايستي دايما" از نظروزن، اندازه ، كنترل گردند، زيرا يكي از فاكتور هاي اصلي انتخاب در آميخته هاي گوشتي در سالهاي اخير وزن تخم مرغ مي باشد.
تحقيقات سالهاي اخير نشان داده است كه بين وزن تخم مرغ وماندگاري توليد نسبت مستقيم وجوددارد. برسيها نشان داده اند كه اگر ماندگاري توليد كاهش يابد، وزن تخم مرغ افزايش خواهد يافت، براي حل اين مشگل و حفظ وزن بدن مرغ ودر نتيجه تداوم ماندگاريتوليد، لازم است برنامه كاهش دان اجرا گردد. زمان كاهش دان به عوامل متعددي بستگي دارد از جمله...
_ وزن بدن مرغ وتغيرات آن از شروع توليد.
_ توليد روزانه وروند ادامه آن.
_وزن تخم مرغ و روند ادامه آن.
_مدت زمان برداشت دان.
_وضع گله از نظر سلامتي.
_درجه حرارت وشرايط محيط.
_ كيفيت دان از نظر انرژي وپروتيين.
_ مقدار دان دريافتي در پيك توليد.
_ تاريخچه گله (وضع گله در دوره پرورش وعملكرد آن قبل از پيك توليد).
از آنجاييكه عوامل ذكر شده بالا در تمام گله هايكسان نيستند لذا برنامه كاهش دان در هر گله متفاوت خواهد بود.
توصيه عمومي براي كاهش دان بشرح زير ميباشد:
از هفته 27 تا34 دادن حداكثر دان با در نظر گرفتن در صد توليد (پيك توليد).
از هفته 35 تا 50 كاهش تدريجي(با در نظر گرفتن وزن مرغ، وزن تخم مرغ،درصد توليد) تا 150 گرم در روز براي هر پرنده و يا به عبارتي412 كيلو كالري در روزدر 50 هفتگي.
از هفته 50 به بعد ثابت ماندن مقدار دان.
برنامه هاي كنترلي:
_وزن كشي هفتگي وكنترل تغييرات وزن كه معمولا" استاندارد 15 تا 20 گرم افزايش در هفته است.
_وزن روزانه تخم مرغ وتغيرات آن با توجه به وزن استاندارد.
_شرايط فيزيكي مرغ يعني وضع عضله سينه- وضع چربي بدن – وضع پرها و پوشش عمومي – شرايط پا – تاج – و رنگ سر وصورت وضع عمومي بدن و در نهايت در صد توليد.
مقدار جيره بايد طوري تنظيم گردد كه بتواند در مقابل تغيرات غيرقابل انتظار احتياجات طيوررا برآورد كند. بعنوان مثال وقتي درجه حرارت بيش از حد بالا باشد با توجه به احتياجات انرژي حيوان بتوان در مقدار جيره تعديل لازم را انجام داد.
تاكيد ميگردد كه عدم كنترل ودر نتيجه شكست در كنترل وزن بدن از هفته 30 به بعد بطور مشخص تداوم توليد را تحت شعاع قرار خواهد داد.
جمع آوري و مديريت تخم مرغ هاي قابل جوجه كشي:
يك تخم مرغ حدود 22 تا 24 ساعت زمان لازم دارد كه از مجراي تخم عبور كرده وتوليد گردد تقسيم سلولي از مجراي تخم شروع شده، بطوريكه در موقع توليد هر تخم مرغ نطفه دار داراي 60000 سلول است كه در ادامه در گروه هاي مختلف اقدام به وجود آوردن اندامهاي خواهند نمود.
هر تخم مرغ نطفه دار يك موجود زنده است بنا بر اين بايد در نظر داشت كه جمع آوري نادرست آن از لحظه توليد ببعد ممكن است توليد جوجه يك روزه درجه يك را تحت تاثير قرار دهد.
تقسيم سلولي از دماي 27 درجه ببالا شروع و ادامه مي يابد واز دماي 26 درجه بپايين كند ودر نها يت در دماي 20-21 بطور كامل متوقف ميگردد. اين دما را صفر فيزيو لوژيك مي نامند. اگر تقسيم سلولي تا پنج ساعت پس از تخمگذاري ادامه يابد وسپس تخم مرغ به سردخانه انتقال يابد شاهد افت درصد هچ بدليل جنين مردگي خواهيم بود. بنا بر اين بايد شرايطي ايجاد كرد كه تخم مرغها هر چه سريعتر به سردخانه با دماي 20-18 درجه سانتي گراد انتقال يابند. دراين رابطه بايد گفت كه جمع آوري متعدد موجب خنك شدن يكنواخت تخم مرغها شده ولذا اين موضوع اهميت جمع آوري 6 تا 8 بار در روز را روشن ميكند.
جمع آوري در سيستم لانه هاي اتوماتيك:
شرايط نوار جمع آوري در لانه هاي اتوماتيك بايد از نظر حرارت كنترل گردد كه نه خيلي گرم (بالاتر از صفر فيزيولوژيك)و نه خيلي سرد(كه امكان ايجاد شبنم روي پوسته) گردد. نوار جمع آوري وپوشال مصنوعي اين نوع لانه ها بايد مرتب تميز گردد. پس از تميز كردن نوار جمع آوري تخم مرغ بايد دقت كرد كه نوار خشك شده باشد و پس از اتمام جمع آوري قسمت انتهايي يعني خروجي آن خوب بسته باشد كه مانع ايجاد كوران گردد در غير اين صورت كوران موجب سرد شدن اين نوار خواهد شد.
لانه هاي اتوماتيك داراي مزايايي هستند از جمله كم شدن نيروي كار گري ولي مثل بسياري ديگر از سيستمهاي اتوماتيك لازم است از نظر نگهداري واستفاده بهينه دقت لازم صورت گيرد. در سالنهايي كه داراي لانه اتو ماتيك هستند بايد دقت گردد كه اكثر تخم مرغها در لانه ها گذاشته شوند
وهمچنين در اينگونه لانه هامديريت نگهداري وتاسيساتي بايد دقت نمايد كه از شكستگي تخم مرغها جلو گيري گردد در مجموع لانه هاي اتوماتيك نيروي كار كمتري لازم دارد ولي قطعا" نياز به افراد مسول ضروري ميباشد.
توصيه ميگردد كه نوار جمع آوري تخم مرغ دو هفته قبل از شروع توليد روزي يك الي دو بار كار كند كه طيور به صداي آن عادت نمايند.
تخم مرغهاي بستر:
متاسفانه درصدي ازتخم مرغهاي روي بستر توليد ميگردند اين تعداد بستگي به فاكتورهاي مديريتي زيادي دارد:
_ عدم لانه گذاري بموقع واستاندارد نبودن آنها
_عدم هماهنگي بلوغ جنسي مرغها وخروسها
_مشگل يكنواختي نور در تمامي قسمتهاي سالن
_صحيح نبودن طول دانخوري باتوجه به توصيه كمپانيها كه معمولا 15 سانت براي هر مرغ ميباشد
_عدم هماهنگي تحريك نوري با وزن مرغها
_عدم تناسب درصد مرغ وخروس (جفتگيري بيش از حد موجب افزايش تخم مرغ بستري مي گردد)
_عدم تناسب زمان توزيع دان با پيك تخمگذاري، زمان توزيع دان يا بايد بلافاصله بعد از روشنايي ودادن آب باشد ويا5 تا 6 ساعت بعد از روشنايي بايد اجرا گردد.تا مرغها براي دان خوردن از لانه خارج نشوند
_عدم جمع آوري مرتب تخم مرغهاي بستردر شروع توليد(هفت بار در روز) يادمان باشد تخم مرغهاي كثيف را نبايد به جوجه كشي فرستاد
نگهداري تخم مرغهاي جوجه كشي
تخم مرغهاي قابل جوجه كشي پس از جمع آوري و ضد عفوني بايد ظرف مدت 30 دقيقه به سردخانه مجهز به سيستم كنترل حرارت .رطوبت انتقال داده شوند. بعضي از موارديكه خالي از اشكال نيست عبارتند از:
-تخم مرغهايي كه بموقع جمع نشوند سرد شده و در صورت وارد شدن مرغ ديگري براي تخمگذاري دوباره گرم خواهند شد.
تهويه ضعيف لانه هاي تخمگذاري كه امكان دارد درجه حرارت ببالاي 27 درجه سانتيگراد برسد.
جمع آوري تخم مرغها در شانه هاي كاغذي كه موجب طولاني شدن زمان خنك شدن تخم مرغ ميشود.
مواقعي ديده شده كه تخم مرغهاي جمع آوري شده بدون دليل در سالن يا سرسالن ميمانند.
در مواقعي كه حمل تخم مرغها با گاري است گاري مناسب نيست وامكان دارد تا تكميل شدن آن تخم مرغهاي قبلي درشرايط نامناسب بمانند.
مناسب نبودن درجه حرارت درجريان جمع آوري.
گردش ناقص هوا.
براي رسيدن به جوجه درآوري مطلوب درجه حرارت قابل قبول ورطوبت مناسب در طول حمل ونقل و همينطور در مدت نگهداري بسيار مهم است.-
|
در صد رطوبت |
درجه حرارت سانتيگراد |
مدت نگهداري بروز |
|
70-75% |
18-20 |
1-3 |
|
70-75% |
16-18 |
4-10 |
براي نگهداري تخم مرغها بمدت طولاني پايين آوردن درجه حرارت سردخانه كمك خوبي درحفظ كيفيت تخم مرغ خواهد داشت.
جريان صحيح هوا كه دربالا ذكر شد براي رسيدن ونگهداري رطوبت وحرارت در حد مطلوب با حداقل تغيرات (1+) در مدت نگهداري تخم مرغ نقش اساسي را ايفا ميكند.
-حرارت بيش از حد موجب رشد باكتريها مي گردد.
-حرارت پايين خطر ايجاد شبنم روي پوسته را دارد.
-رطوبت بيش از حد موجب رشد قارچ مي گردد.
-گردش بيش از حد هوا موجب بالا وپايين شدن حرارت خواهد شد.
گردش كم هوا موجب گرم شدن دوباره تخم مرغ ميگردد.
محل تخليه و بارگيري تخم مرغ بايد سر پوشيده باشد.
دستگاههايي وجود دارد كه مخصوص اندازه گيري وثبت درجه حرارت مي باشند كه براي كنترل وارزيابي بسيار با ارزش هستند.
انبار نگهداري وسردخانه بايستي بقدر كافي بزرگ باشند كه بتوانند براحتي تخم مرغهاي توليدي را در خود جاي دهند.
لازم است بين ديوارها ورديفهاي تخم مرغ حدود 40 سانت فضاي خالي وجود داشته باشد. فاصله سطح تخم مرغهاي انبار شده با سقف انبار حداقل بايد 5/1 متر در نظر گرفته شود.
بهداشت وضد عفوني تخم مرغهاي جوجه كشي:
توجه دقيق به ضدعفوني اين تخم مرغها موجب افزايش درصد جوجه درآوري وبالا رفتن كيفيت جوجه هاي توليدي خواهد شد. نفوذ باكتري از پوسته موجب تلفات اوليه – تضيف جنين- افزايش جو جه هاي درجه 2- عفونت كيسه زرده- مرگ جنين در هفته آخر دوران جوجه كشي- افزايش تخم مرغهاي انفجاري- در نهايت افرايش آلودگي بقيه تخم مرغهاي موجود در دستگاه جوجه كشي خواهد شد.
محلهايي كه مي توانند موجب آلودگي گردند وبايد كنترل شوند. عبارتند ازپوشال لانه هاي پرورش مرغ،تسمه جمع آوري تخم مرغ در لانه هاي اتو ماتيك،شانه هاي جمع آوري ونگهداري تخم مرغ،تخم مرغهاي بستري ،مه پاشهاي سالن، رطوبت سازها، اطاق تخم مرغ ونگهداري آن هواكشها وتيغه هاي آن.
بهترين حالت وايده آل ترين زمان براي ضدعفوني تخم مرغها، بلا فاصله پس از جمع آوري آنهاست كه هنوز تخم مرغها گرم مي باشند. وقتي تخم مرغ سرد گردد محتويات آن منقبض شده ودر نتيجه هر باكتري كه در روي پوسته باشد بلافاصله از طريق منافذ پوسته وارد و موجب آلودگي ميگردد.
تميز كردن تخم مرغهاي كثيف بوسيله سمباده،كارد،سيمهاي ظرفشويي، هر چند اجرا ميشود ولي ميتواند موجب آلودگي تخم مرغ گردد، يك تخم مرغ تميز تخم مرغي است كه هچوقت كثيف نشده باشد.
راههاي زيادي براي ضد عفوني تخم مرغ وجود دارد هر كدام را اجراِء ميكنيد موارد زيرا بايد در نظر داشته باشيد:
-قادر به از بين بردن 90% باكتريها باشد
-براي جنين خطرناك نباشد.
-براي مجريان زيان آور نباشد.
-موجب خرابي كوتيكول نگردد.
-پوسته تخم مرغ را مرطوب نكند.
-موجب افزايش درجه حرارت تخم مرغ نگردد.
در صورتيكه تخم مرغهاي بستري بعنوان تخم مرغ قابل جوجه كشي مورد استفاده قرار ميگيرند بهتر است آنها از تخم مرغهاي تميز جدا شده وترجيحا درسيني هاي پاييني ستر چيده شوند. انتظار از يك تخم مرغ جوجه كشي اين است كه حفاظت فيزيكي وتغذيه جنين را به عهده گرفته وآن را درمقابل عفونت هاي باكتريايي محافظت كند درنهايت جنين را در يك شرايط مناسب درون پوسته نگهداري نمايد.